dla żartu
  • chlujnie i niechlujnie
    10.03.2011
    10.03.2011
    Szanowni Państwo!
    Ostatnio usłyszałem od mojej babci poradę, żeby się ogolić, dzięki czemu będę wyglądał bardziej „chlujnie”. I to mnie zastanowiło – skoro nieogolonym będąc, wyglądam niechlujnie, to – językowo rzecz ujmując – można wyglądać chlujnie?
  • Dokładnie!
    28.09.2001
    28.09.2001
    Szanowni Państwo,
    Irytuje mnie zwyczaj nadużywania od pewnego czasu wyrażenia dokładnie. Wydaje mi się, iż ta kalka z języka angielskiego (exactly) zubaża nasz i tak już jałowy język potoczny, a słyszy się ją wszędzie – nawet w radiu i telewizji, i to głównie z ust ludzi młodych, którzy chcą w ten sposób zaznaczyć swoją przynależność do… ano, do czego?
    Swoim dzieciom „zabroniłem” mówienia dokładnie, zalecając takie wyrażenia, jak: oczywiście, owszem, tak jest, w rzeczy samej, zgadza się, słusznie, istotnie, a nawet (to już żartem): precyzyjnie.
    Zdaję sobie sprawę, że mowa ludzka własnymi chadza drogami i nie można społeczeństwu narzucać siłą norm językowych, ale czy nie dałoby się na łamach (lub na antenie) jakiegoś publikatora wydać wojny takim prymitywizmom, jak właśnie dokładnie?
    Życzę powodzenia i radości z pracy,
    Zdzisław Halicki
  • Dowciapkować
    20.09.2019
    20.09.2019
    Dzień dobry, chciałbym zapytać o słowo wymyślone przeze mnie, czyli dowciapkować. Użyłem go w kontekście: Jasiu, bardzo proszę dowciapkuj sobie na przerwie. Czy wyraz wymyślony przeze mnie może mieć zabarwienie pejoratywne, wulgarne? Bardzo proszę o odpowiedź, jest to dla mnie bardzo ważne.

    Z góry dziękuję
  • Kuryle – Kuryli czy Kurylów
    16.12.2015
    16.12.2015
    Słownik ortograficzny PWN w haśle Kuryle podaje odmianę Kurylów, jednak zwyczaj językowy wskazuje na przewagę formy Kuryli (w Google 38:15). Proszę o skomentowanie tej rozbieżności i odpowiedź, czy można stosować obie formy, czy tylko słownikową, czy może to w słowniku jest błąd.
  • mailownie
    1.03.2012
    1.03.2012
    Witam!
    Mam następujące pytanie: która forma jest poprawna: mailowo czy mailownie? Na przykład w zdaniu: „Osoby, które nie poinformują nas o tym mailownie na adres…” (cytat z pewnego portalu internetowego). Nigdy wcześniej nie spotkałem się z taką odmianą, dlatego mnie to zaintrygowało.
    Proszę o odpowiedź. Z góry dziękuję.
    Pozdrawiam.
  • nazwiska córek
    14.02.2002
    14.02.2002
    Czy córka państwa Radło będzie się nazywać Radlanka, czy Radłówna (tak jak Sikora – Sikorzanka, Skarga – Skarżanka itd.)? Jakie są zasady tworzenia nazwisk córek?
  • o astrachanach i barometrze
    11.02.2014
    11.02.2014
    Czy wyrażenie barometr spadł jest poprawne? Pamiętam, że w dzieciństwie często zwracano nam uwagę, by nie mówić termometr spadł, a temperatura spadła. Po latach odnalazłem owo wyrażenie w słowniku Doroszewskiego, uznałem więc, że wszystko jest z nim w porządku. Wtedy nasunęło mi się drugie pytanie: czy można mówić tak o barometrze sprężynowym, w którym wartość ciśnienia pokazuje wskazówka? Czy raczej w odniesieniu barometru cieczowego, w którym podnosi się lub opada słupek rtęci?
  • O pisowni nie w towarzystwie w ogóle, na pewno
    11.02.2016
    11.02.2016
    Szanowni Państwo,
    chciałem zapytać, czy powinniśmy pisać partykułę nie (analogicznie do połączeń z bynajmniej i wcale) rozdzielnie z takimi wyrażeniami jak: w ogóle, tylko, na pewno i nigdy. Przykłady, które mam na myśli, to:
    1. Do w ogóle nie podjętych działań zaliczamy…
    2. Jego zachowanie było wymowne, na pewno nie neutralne, powodujące chaos.
    3. Człowiek nigdy nie naśladujący innych.

    Z poważaniem
    Czytelnik
  • przyszłom i wyszłom?
    11.03.2002
    11.03.2002
    Spotkałam się kiedyś w dość starym wydaniu podręcznika gramatycznego z formą czasu przeszłego liczby pojedynczej czasu nijakiego (np. przyszłom, wyszłom itd.). Czy taka forma jest nadal poprawna? Kojarzy mi się raczej z wymową gwarową. Jakiej formy np. w bajce dla dzieci użyłoby Słońce, Drzewko czy inna fantastyczna postać?
  • rozciąganie zasady
    18.01.2014
    18.01.2014
    Zgodnie z podpunktem d) reguły [182] WSO obowiązuje pisownia rozdzielna partykuły nie, gdy występuje ona po przysłówkach bynajmniej i wcale „dla podkreślenia prawdziwości sądu — wbrew przypuszczeniom, że mogłoby być inaczej”. Czy można tę zasadę rozciągnąć na przysłówek zupełnie i pisać np. rzesze zupełnie nie zrzeszonych studentów?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego